ABD’deki Kentucky Üniversitesi’nden bilim insanları, ülkede sigara içen erkeklerin sayısının kadınlardan daha fazla olmasına rağmen “kadınların daha bağımlı olma olasılığı” tezinin doğru olduğunu buldu.
ABD Hastalık ve Kontrol Korunma Merkezleri (CDC)’ye göre yaklaşık olarak her 100 yetişkin erkekten 13’ü, her 100 yetişkin kadından ise yaklaşık 10’u sigara içiyor.
Yeni çalışma bunun neden olabileceğine de ışık tuttu. Bulgular, kadın cinsiyet hormonu olan östrojenin, kişinin beynini sigaradaki nikotinin etkilerine karşı daha duyarlı hale getirebildiğini ve dolayısıyla bağımlı olma olasılığının daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.
Ancak çalışmalar erkeklerin sigara içmeyi deneme olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor, bu da neden sigara içen erkeklerin kadınlardan daha fazla olduğunu kısmen açıklıyor.
Kentucky Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde moleküler biyoloji okuyan doktora öğrencisi Sally Pauss, “Araştırmalar, kadınların nikotin bağımlılığı geliştirme konusunda erkeklere göre daha yüksek bir eğilime sahip olduğunu ve bırakma konusunda daha az başarılı olduklarını gösteriyor” dedi.
Araştırmayı yöneten Pauss, bu cinsiyet eşitsizliğinin neden var olduğunu keşfetmeye koyuldu.
BAĞIMLILIK YAPICI GEN DEVREDE
Pauss östrojenin, beynin nikotine verdiği zevk tepkisi için önemli olan olfaktomedinler adı verilen proteinlerin etkisini artırdığını keşfetti.
Östrojen olfaktomedinleri aktive ediyor. Bu proteinler de beynin bağımlılık ve ödülle ilgili kısmını aktive ediyor ve kişide nikotin arzusunu uyandırıyor.
Nikotin fiksasyonunun doldurulması, östrojenin yanı sıra olfaktomedin miktarında da azalmaya neden oluyor.
Araştırma, yumurtlama öncesi dönemde olduğu gibi östrojendeki ani yükselişlerin, olfaktomedinlerde ilgili bir artışa yol açtığını buldu.
Pauss ve meslektaşları, bu proteini devasa genetik veritabanlarını tarayarak ve hem östrojenden etkilenen hem de beyin kimyasını yönlendiren genleri arayarak tanımladılar.
Olfaktomedin yapan geni daralttıktan sonra onu laboratuvar farelerine aşıladılar ve östrojen, olfaktomedinler ve nikotinin birbirleriyle nasıl etkileşime girdiğini anlamak için bir dizi deney gerçekleştirdiler.
Pauss, ileriye dönük olarak bilim insanlarının bu proteinleri hedef alan ve etkilerini bloke eden ilaçlar geliştirerek insanların sigarayı bırakmasına yardımcı olabileceğini söyledi.
Yaptığı açıklamada, “Östrojenin, olfaktomedinler yoluyla nikotin arayışını ve tüketimini yönlendirdiğini doğrulayabilirsek, değişen yolları hedef alarak bu etkiyi engelleyebilecek ilaçlar tasarlayabiliriz. Bu ilaçların kadınların nikotini bırakmasını kolaylaştıracağını umuyoruz.” dedi.